Харанхуйд бид гэрэл гаргаж байж олуулаа гэдгээ мэддэг

Хэрвээ урсах ну­лимс­тай­ сан бол уйлж байгаа даа газар шороо минь. Бvр эхэр татан мэгшvvлж ч байгаа болов уу. Хөөрхий дөө, хө­рөн­гө мөнгөөр хахаж цацсан, бяр чадлаа багтааж ядсан баячуудын хvчит техникт элгээ цөм­лvvлж, голоо гог­дуулж байгаа эх орон минь.

Харийн орны зах дээр Мон­голынх хэмээн цоллуулж эрээн цаас болон худалдаг­даж байгаа газар шороо минь. Монгол Улс мандан бадарч ч байсан, уруудан доройтож ч явсан. Монголын аль л эрдэм ча­далтай хөвгvvд харийн гvрэнд амь насаа алдаж байсан. Тэглээ гээд газар шороогоо харийн улсад ху­далдаж яваа­гvй. Алга да­рамхан газрын төлөө амь насаа өгч байснаас өнөөд­рийнх шиг бор ходоодоо тэжээхийн төлөө эх орноо ууталж байгаагvй. Тэд, өвөг дээдэс минь та бидний өлмий дороос өглөө бvр тvшиж угт­даг энэ л газар шорооны тө­лөө амь насаараа агуу тvv­хийг бvтээж vлдээсэн билээ. Гэтэл өнөөдөр Хонконгийн бирж дээр газар шороог минь хээвнэг худалдаж байх юм. Харамсалтай нь бид юу ч хийж чадахгvй байна. Мон­голын шороог зарж баяжсан этгээдvvд ганцхан утасдаад л нийтлэл дотроос минь нэрээ хасуулж чадаж байна. Газар шороо, эх орноо гэсэн сэт­гvvлчийн vг vнэгvйдэж байгаа нь тэр.

Нутаг дэвсгэр нь байтугай нэр нь дэлхийн газрын зураг дээр цэгээр ч тэмдэглэг­дээгvй шахам улс хvртэл манай газар шорооноос ху­дал­даад авчихсан байх юм. Газар шороо тусгаар тогт­нолоо алдана гэдэг буу барьж байлдаад хvчин мөхөсдөхийг зөвхөн хэлдэггvй болол­той. Оросоос ч юмуу Хя­тадаас гэнэтхэн л буу шийдэм vvрсэн нөхдvvд орж ирээд Төрийн ордныг нь эзлээд ард иргэдийг нь алж хядаад эхэл­дэггvй юм байна. Төрийн толгойд шигсэн авлигач нөх­дvvдийн халаасанд ахиухан юм хийхэд л Монгол Улсын газар нутаг тэдний мэдэлд очиж байна. Нэг л өдөр vvр­гэвч vvрсэн буруу номтон орж ирээд “Энэ миний худалдаж авсан газар байна. Та одоо эндээс даруйхан нvv” гэхэд л бид хөөгдөөд гарахад бэлэн байна шvv дээ. Дэлхийн аль ч шvvхэд очиж заргалдаад бид дийлэхгvй л болов уу.

Нэгэнт л манай төрөөс лиценз олгоод тvvнийг нь гадаадын зах дээр дуудлага худалдаанд оруу­лаад тэр нөхөр мөнгөө төлөөд авчихсан бол яаж ч зар­галдаад нэмэргvй байх. Тэр цагт эх орон, газар шороо гэж мянга дахин хашгираад яах юм бэ. Өвөг дээдэс минь амиараа дэнчин тавьж vлдээсэн эх орон гэж уйлаад яах билээ. Ард тvмэн нь амьдрах газаргvй болж бус­дын боол болж амаараа шо­роо vмхэх тэр vед газар нутгийг минь худалдсан тvш­мэд Европийн хаа нэгтээ худалдаж авсан тансаг эдлэн­дээ язгууртны амьдралаар тансаглаж байх вий. Газар шороо бол гал голомт минь гэсэн vг. Тиймээс гал го­ломтыг минь самарч баяжиж байгаа тvшмэдvvдэд хатуу бөгөөд vнэн vгээ дайя. Тэд­нийг нийтэд зарлая, бичье, гудамжинд дайралдвал чулуу шидье. Vсийг нь хусъя, vнэ­нийг нь нvvрэн дээр нь хэлье. Тэглээ гээд тэд шvvхэд өгөг, шоронд хийг. Бvгдийг нь тэд шvvхэд өгч шоронд хийж чадахгvй шvv дээ.

Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд гээд хэнбугайг ч яаж ч шvvмжлэн бичиж чаддаг ат­лаа эх орны тухай бичих гэхээр vг хоолойд торж vзэг цаасан дээр гацаад байна. Магадгvй эх орон, газар шороо гэдэг энэ vг vнэний шидтэй байх. Эх орон газар шорооныхоо өмнөөс дэндvv оройтож дуугарч байж бас мэднэ. Хэрвээ урсах нулимс­тай сан бол шороо минь уйлж байгаа даа. Ай газар шороо минь… гал голомт минь…

Баримтын хайрцаг
Монгол Улсын 1.566.5 мянган хавтгай дөрвөлжин км нутаг дэвс­гэрийн 40.758.191. 9 га буюу дөрөвний нэгтэй нь тэнцэх газар нутгаа бид ли­ценз нэрээр 60-100 жилийн хугацаатайгаар гадаадын иргэдэд алджээ. Лиценз авсан иргэдийг нэрээр нь хөөвөл

-Д.Самбалайбат-247 -”Монгол­ре­сор­сэс эксп­ло­рейшл”
-Б.Ганбат-131-“Кью Жи Экс”
-З.Номундарь-119- “Адамсмайнинг”
-Пол Чер 117- “Айвенхоу майнз“
-Жон Даглес Макгей- 110- “Бату майнинг Монгол”
-С.В.Паушок-90-“Алтандорнод Мон­гол”
-Фөбио Сампайяо Мазотти- 75 -”Тефис майнинг”
-Кийс Ласковский-71-”Галлантми­неранд”
-Ли Хун Си-14 “Жен Юан”
-Тиэн Гуан Гу-9 “Деронгмонголиа”
-Монголын газар нутаг харийн ямар ямар улсын мэдэлд лиценз нэрийдлээр хэд хэдээрээ очсон тухайд

Англи-443
Орос- 248
Хятад-232
Бермуд -156
Япон- 141
Багами- 98
Канад-76
Солонгос- 70
Кеймений арлууд-59
Антигуа Барбода-30